اکثر
کسانی که با کار وسایل نقلیه آشنا هستند و یا برای مدتی رانندگی کرده اند
بر این اعتقادند که متوقف کردن اتومبیل مهمتر از به حرکت در آوردن آن
می باشد. اتومبیلی که روشن نمی شود ممکن است باعث عصبانیت راننده اش گردد
ولی هیچ گونه خطری برای راننده، عابرین و حتی خود اتومبیل نخواهد داشت. در
حالیکه اگر ترمزهای اتومبیلی درست کار نکند می تواند یک تله مرگ باشد. ترمز
مکانیزمی برای کاستن سرعت اتومبیل و یا بازداشتن آن از حرکت کامل است.
دراین فرآیندها، انرژی جنبشی ماشین توسط کار سایشی به حرارت تبدیل می شود.
امروزه سیستم ترمز اتومبیل به سه قسمت اصلی تقسیم می شود:
1-
دیسک: که به همراه چرخها می چرخد، اولین قسمت کوپل سایشی می باشد. نوع
دیسک تأثیر زیادی روی مقدار فرسایش ویژه می گذارد. دیسک معمولاً از جنس
چدن خاکستری ساخته می شود. زیرا در مقایسه با چدنهای دیگر دارای هدایت
حرارتی بالاتری هستند که این به دلیل ساختار صفحه ای آن می باشد. در سالهای
اخیر از مواد دیگری نظیر آلومینیم تقویت شده با sic، کامپوزیت sic/c و
کربن زینتر شده نیز استفاده می شود.
2- لنت ترمز: دومین قسمت
کوپل سایشی می باشد. در هنگام ترمز، لنت به دیسک توسط پیستون هیدرولیکی
فشار وارد می کند. نیروی سایشی بین لنت و دیسک چرخان، انرژی جنبشی وسایل
نقلیه را به حرارت تبدیل می کند.
3- سیستم هیدرولیکی: نیروی ترمز را از پدال به پیستون هیدرولیکی انتقال می دهد و پیستون نیز لنت را به دیسک فشار می آورد.
امروزه دو نوع ترمز وجود دارد: ترمزهای دیسکی و ترمزدهای درام.
ترمزهای
درام زودتر طراحی شده اند و تا سال 1960 نیز در همه ماشینها از این نوع
استفاده می شده است. امروزه این نوع ترمز در اتوبوسها و کامیونها استفاده
می شوند. اخیراً ترمزهای دیسکی برای ماشینهای سنگین پیشنهاد شده اند.
مهم ترین
اختلاف بین این دو نوع ترمز طراحی لنت و دیسک می باشد. ولی سیستم
هیدرولیکی آنها یکسان می باشد. طراحی ترمزها بر جریان حرارت، خواص صدایی و
راحتی تعویض تاثیر می گذارد. شکل 1 شماتیکی از سیستم ترمز به همراه درام
و دیسک را نشان می دهد.
ترمزهای دیسکی شامل دو لنت هستند که دو
طرف دیسک قرار دارند و از دو طرف دیسک را نگه می دارند. در این نوع
ترمزها نیروی سایشی بین لنت و دیسک عمود بر نیروی عمود بر صفحه لنت می باشد
و بر آن تأثیر نمی گذارد. بنابراین نیروی ترمز با نیروی عمودی رابطه خطی
دارد. در نتیجه در ترمزهای دیسکی نیروی پدال بالاتری در مقایسه با ترمزهای
درام ایجاد می شود و بهتر ترمز می گیرند. در ترمزهای دیسکی لنت 7 تا 25
درصد سطح دیسک را می پوشاند.